Dieta zawierająca alergeny może być jednym z czynników nasilających atopowe zapalenie skóry. Gdy układ immunologiczny jest nadmiernie aktywny, może wywołać reakcje zapalne na składniki poszczególnych pokarmów.1 Dochodzi wtedy do reakcji alergicznej, która może zaostrzać objawy skórne.2
Jeśli zauważasz, że Twoja dieta ma negatywny wpływ na przebieg AZS, należy skonsultować się z lekarzem i w razie potrzeby wykonać testy, które potwierdzą, których pokarmów powinieneś unikać, żeby uzyskać długotrwałą kontrolę nad objawami AZS.
Badania wykazały, że do produktów przyczyniających się do zaostrzenia objawów AZS mogą należeć3,4:
- żywność zawierająca gluten, np. chleb, makaron, płatki śniadaniowe
- produkty mleczne, np. mleko, sery
- alkohol
- niektóre owoce morza
- orzeszki ziemne
- jaja
- soja
Warto zauważyć, że zmiana diety nie gwarantuje poprawy stanu skóry. Wynika to z faktu, że w rozwoju AZS istotną rolę odgrywają też czynniki genetyczne i immunologiczne.5
Żywność i suplementy:
Wciąż trwają badania kliniczne na temat korzystnego wpływu niektórych składników odżywczych na skórę atopową. Wśród nich wyróżnia się6,7,8:
- witaminy A, C, D i E
- ryby zimnowodne i oleje rybne
- organiczne warzywa i owoce
- prebiotyki i probiotyki
- Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że czynniki środowiskowe to tylko jeden z elementów układanki. Właściwa dieta może pomóc kontrolować objawy AZS, ale nie wyeliminuje czynników genetycznych i immunologicznych, wywołujących tę chorobę.9
Diety specjalistyczne
Różnorakie diety specjalistyczne, np. wysokotłuszczowe lub niskowęglowodanowe, posty przerywane lub eliminacja żywności przetworzonej cieszą się obecnie dużą popularnością. Za sprawą internetu każdy z nas ma do nich dostęp i wielu pacjentów zmagających się z AZS szuka wśród niech remedium na problemy ze skórą. Trzeba jednak pamiętać, że rozwiązania dietetyczne, które okazały się skuteczne u jednego pacjenta, u innego mogą nie przynieść pożądanych rezultatów.4 Dodatkowo wiele z tych diet może być naprawdę szkodliwych dla organizmu. Dlatego też wprowadzenie poważnych zmian w diecie, takich jak np. rezygnacja z nabiału, należy zawsze skonsultować się z lekarzem. AZS jest złożoną jednostką chorobą i plan jej leczenia musi brać pod uwagę szereg czynników – nie tylko dietę.
Piśmiennictwo:
- Patient. Allergies. Available at https://patient.info/allergies-blood-immune/allergies Accessed July 2021.
- Cork et al. Clin Rev Allergy Immunol 2006; 118:3–21.
- Dhar S et al. Indian J Dermatol 2016;61(6):645–648
- National Eczema Association. Everything you need to know about eczema and food allergies. Available at: https://nationaleczema.org/eczema-food-allergies/ Accessed July 2021.
- National Eczema Association. Eczema, Atopic Dermatitis and Allergies: What Is The Connection? Available at: https://nationaleczema.org/atopic-dermatitis-and-allergies-connection/. Accessed July 2021
- Devereux G and Seaton A. J Allergy Clin Immunol 2005;115(6):1109–1117.
- Nosrati A et al. J Dermatol Treat 2017;28(6):523–538.
- Das A and Panda S. Indian J Paediatr Dermatol 2021;22(1):21–28.
- Bieber T. Ann Dermatol 2010;22(2):125–137.